<p>T&uuml;rkiye&rsquo;nin turizm kadar &ouml;rt&uuml; altı &uuml;retimde s&ouml;z sahibi olan Antalya&rsquo;da &uuml;retilen yaş meyve ve sebzeler, 40&rsquo;tan fazla &uuml;lkeye ihra&ccedil; ediliyor. İ&ccedil; piyasada da t&uuml;ketilen bu &uuml;r&uuml;nlerin b&uuml;y&uuml;k kısmını ise domates oluşturuyor. Farklı &ccedil;eşitlerle &uuml;retilen domates, kentteki sebze &uuml;retimin yaklaşık 3&rsquo;te 2&rsquo;sini oluşturuyor. Antalya Tarım ve Orman M&uuml;d&uuml;rl&uuml;ğ&uuml;&rsquo;n&uuml;n 2019 yılı&nbsp;verilerine g&ouml;re, kentte 2 milyon 508 bin ton domates &uuml;retildi.</p> <p><strong>CORONAVİR&Uuml;S GİBİ YAYILIP DOMATESİ &Ccedil;&Uuml;R&Uuml;T&Uuml;YOR</strong></p> <p>Domates &uuml;reticisi, sezon s&uuml;resince &ccedil;eşitli hastalıklarla m&uuml;cadele ederken, bu yıl farklı&nbsp;hastalık t&uuml;r&uuml;yle karşılaştı. İsrail&rsquo;den ithal edilen domates fidelerinde g&ouml;r&uuml;ld&uuml;ğ&uuml; i&ccedil;in &lsquo;İsrail vir&uuml;s&uuml;&rsquo; olarak adlandırılan hastalık, fideler b&uuml;y&uuml;y&uuml;p, &uuml;r&uuml;n verdiği s&uuml;reye kadar&nbsp;belirti g&ouml;stermiyor. &Uuml;r&uuml;n alınacağı d&ouml;nemde ise fideler, tepe kısmından kararıp, &ccedil;&uuml;r&uuml;rken, domatesler de i&ccedil;ten &ccedil;&uuml;r&uuml;yerek,&nbsp;kahverengiye&nbsp;b&uuml;r&uuml;n&uuml;yor. &Uuml;r&uuml;n&uuml;n tam olgunlaşmadan bir anda &ccedil;&uuml;r&uuml;mesi, b&uuml;y&uuml;k verim kaybına neden oluyor.</p> <p><strong>YAKARAK İMHA EDİLMESİ GEREK</strong></p> <p>Vir&uuml;sle ilgili &uuml;reticinin en b&uuml;y&uuml;k korkusu ise hastalığın coronavir&uuml;s gibi bitkiler arasında temas ve polen taşınmasıyla kısa s&uuml;rede yayılması. Bitkiyi hastalıktan kurtarmak isteyen &uuml;reticinin uygulayacağı y&ouml;ntemler ise sınırlı. Hastalıklı bitkinin sağlıklı olanlarla temas ettirilmeden sera dışına &ccedil;ıkarılıp, yakılarak imha edilmesi ayrıca &ouml;zel ila&ccedil;larla toprağın ve bitkinin dezenfekte edilmesi gerekiyor. Coronavir&uuml;steki gibi hastalığın tespit edildiği seralar, 14 g&uuml;n boyunca karantinaya alınıp, tamamen ila&ccedil;lanıyor, &uuml;r&uuml;nler ise imha ediliyor.</p> <p><strong>&lsquo;DOMATESİN KORONASI&rsquo;</strong></p> <p>Aksu b&ouml;lgesindeki seralarda g&ouml;r&uuml;lmeye başlanan vir&uuml;sle ilgili m&uuml;cadele y&ouml;ntemlerini anlatan ziraat m&uuml;hendisi Abdulhamit Yeter, &lsquo;Domatesin coronası&rsquo; diyoruz bu vir&uuml;se. &Ccedil;ok sinsi bir vir&uuml;s. İsrail&rsquo;den tohum ve fideyle girdi &uuml;lkemize. Sera i&ccedil;inde yapılan işlemlerle her yere yayılıyor. İsrail 5 yıl &ouml;nce bu vir&uuml;s nedeniyle &ccedil;ok zor zamanlar ge&ccedil;irdi. O d&ouml;nem İsrail, &uuml;retim yapamayıp domates ithal etti&rdquo; dedi.</p> <p><strong>&lsquo;HIZLA YAYILIYOR&rsquo;</strong></p> <p>Meyve &uuml;zerinde kahverengi lekelerle vir&uuml;s&uuml;n kendini belli ettiğini belirten Yeter, Tohum firmalarının, g&uuml;venli tohumları &uuml;reticilere vermesi gerekiyor. Sertifikalı &uuml;r&uuml;n tercih edilmesi lazım. Karantina durumu ise &lsquo;eyvah&rsquo; dedirtiyor. &Uuml;r&uuml;n&uuml;n hi&ccedil;bir kısmına dokunmadan sera dışında yakıp imha etmelidir. Tabi bu da yeterli olmuyor. Sera toprağının ısıtılması ve 50 derecenin &uuml;zerine &ccedil;ıkarılması lazım. Şu anda başlangı&ccedil; aşamasında ama b&ouml;yle giderse 3 yıl i&ccedil;inde yiyecek domates bulamayız&rdquo; diye konuştu.</p>